Afrikaanse kunst

Vrouwen masker Chokwe Mwana pwo (N° 19486) statiegeld verkoop

Voorheen een collectie van Corsicaanse Afrikaanse kunst.
Een helm van vlechtwerk waarop geknoopte textielstroken de krullen vormen van een dichte hoofdtooi die doet denken aan de met rode aarde beklede hoofdtooi van de Chokwe-vrouwen. Harmonieuze kenmerken van het gezicht zijn fijn gebeiteld, verrijkt met traditionele scarificatiepatronen. Gladde satijnen oranje-bruine patina.
De Chokwé, die zich tot de 16e eeuw vreedzaam in Oost-Angola vestigden, werden vervolgens onderworpen aan het Lunda-rijk, waarvan zij een nieuw hiërarchisch systeem en de heiligheid van de macht erfden. Toch hebben de Chokwé deze nieuwe sociale en politieke bijdragen nooit volledig omarmd. Drie eeuwen later namen de Chokwé uiteindelijk de door interne conflicten verzwakte hoofdstad van de Lunda in, wat bijdroeg tot de ontmanteling van het koninkrijk. De Chokwé hadden geen gecentraliseerde macht maar grote stamhoofden. Zij waren het die kunstenaars aantrokken die hun know-how uitsluitend ten dienste van het hof wilden stellen. De kunstenaars maakten zo veel verschillende stukken van zo'n kwaliteit dat het Lunda hof alleen hen in dienst nam. De Afrikaanse maskers Chokwe pwo, behorend tot de vele maskers akishi of "akixi" (zing: mukishi , duidend op macht) van de Chokwe-stamkunst, zijn uitsluitend vrouwelijke voorstellingen die vergezeld gingen van accessoires en ornamenten. Ze werden echter gedragen door hooggeplaatste mannen. Samen met hun mannelijke tegenhangers, cihongo herkenbaar aan hun grote dienbladvormige hoofdtooi, moesten de pwo vruchtbaarheid en voorspoed brengen aan de gemeenschap. De karakteristieke patronen op het voorhoofd, en soms op de jukbeenderen, maken deel uit van de chokwe esthetische canons, net als de puntige tanden, maar dienden ook als openbare markeringen van etnische identiteit. Dit terugkerende kruisvormige frontale motief zou ook een kosmogonische betekenis hebben. Deze vrouwelijke maskers, die altijd werden gedragen door ingewijden van een hogere rang, waren vaak versierd met knopen en accessoires van Europese oorsprong. Deze maskers werden vooral gedragen tijdens inwijdingsceremonies voor de overgang naar de volwassenheid, waarbij onder andere het einde van de speciale band tussen een zoon en zijn moeder werd gemarkeerd. De schuine strepen op de wangen, hier met onopvallende kruisjes, verwijzen naar het verdriet van de moeder.